بقای حیات، به سوی سعادت!
آموزه‌های دینی نگاه‌شان به تغذیه، چیزی فراتر از سوخت‌رسانی به بدن برای بقای حیات است. در آموزه‌های اسلامی نوعی ارتباط میان تغذیه و سعادت و شقاوت وجود دارد در این‌جا تنها مسئله سیر شدن نیست؛ در احادیث آمده است که اگر خواستید فرزندتان را به کسی دهید که به او شیر دهد، دقت کنید که چه کسی به او شیر می‌دهد و از چه راهی شیر در بدن او جمع می‌شود! زیرا فرزند شما با این شیر پرورش می‌یابد.!
حتّی غذایی که یک نوزاد مصرف می‌کند، در شخصیت او حتی تا زمان پیری مؤثر است. اسلام در صدد آن است که در هر رفتار جزئی روزمره، نوعی خداشناسی قراردهد و به این صورت نگاه فرد دین‌دار به همه‌ی جزئیات زندگی متفاوت شود و در پی آن همه‌ی رفتار او عبادت می‌شود.
قرآن حدود 200 آیه در مورد تغذیه دارد. نقش خداوند نظام تغذیه، یکی از موارد تأکیدی قرآن است. «وَهُوَ يُطْعِمُ وَلَا يُطْعَمُ» انعام 14. حسن بن علی علیهما‌السلام فرموده است که هر سفره چهار عمل واجب دارد؛ که می‌توان از این چهارمورد با عنوان «چهاراصلِ عبادی شدن تغذیه» نام برد. این اصول در پی آن‌اند که انسان مؤمن، در حال تغذیه هم از خداشناسی و خداباوری غافل نشود.
اصل اول:. معرفت خداوند متعال به عنوان روزی‌ده؛
هر چه در هستی است مخلوق او است که در خدمت انسان آفریده شده است هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جمیعا (بقره 29) و او است که همه‌ی موجودات را روزی رسانی می‌کند وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَی اللَّهِ رِزْقُها (هود 6) و به هر کسی که بخواهد بی‌حساب روزی می‌دهد وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ (نور38). انسان بر هر سفره‌ای باید خود را در برابر او ببیند و او را روزی‌رسان بداند.
اصل دوم: رضایت از پروردگار و نعمتی که ارزانی داشته است؛
خداوند حکیم به همه به صورت یک‌سان روزی نداده است أَوَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (زمر 52) او مطابق فرموده‌ی خویش به برخی از انسان‌ها نسبت به برخی دیگر روزی بیش‌تری رسانده است وَاللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ فِي الرِّزْقِ (نحل 71) اما از انسان خواسته است که این اختلاف را درک کند و به آن راضی باشد؛ او مصلحتی کلی را می‌بیند وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ وَلَٰكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا يَشَاءُ ۚ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِيرٌ بَصِيرٌ (شوری 27) بنابراین پس از معرفت خداوند در گام قبل، باید در این گام به این حکمت اعتماد کرد و از تقسیم روزی او رضایت داشت.
اصل سوم: نام خدا را آوردن
آوردن نام خداوند در هنگام غذا از این جهت مهم است که نامِ خداوند در لحظه‌های ما جریان داشته باشد. انسان در وقت غذا خوردن نیاز به آرامش دارد. توصیه شده است وقت غذا با دو اسم «رحمان» و «رحیم» که به معنای مهربان‌اند گفته شود. خدا نام‌های دیگری مانند «منتقم» به معنای انتقام‌گیرنده از ظالمان یا «قدیر» به معنای قدرت‌مند نیز دارد؛ اما فضای غذا خوردن با نامِ رحمت همراه می‌شود که آرامش بنده را همراه داشته باشد و او حس کند که خدایِ روزی دهِ او از مادر مهربان‌تر است و با آرامش خاطر لحظه‌های لذت‌بخشی را سپری کند.
اصل چهارم: سپاسگزاری از خداوند
شکرگزاری علاوه بر قدردانی، در جلب رضایت و نعمت‌های بیش‌تر پروردگار مؤثر است. در حدیث آمده است که «وقتی نعمتی از خداوند به شما می‌رسد با فراوانی شکرگزاری، سایر نعمت‌های دیگر را به سمت خود جلب کنید نه با ناسپاسی آن را از دست بدهید» خداوند نعمت‌های خود را به انسان ارزانی می‌دارد و از انسانی که شکرگزار نیست، متعجب است. أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِكُونَ وَذَلَّلْنَاهَا لَهُمْ فَمِنْهَا رَكُوبُهُمْ وَمِنْهَا يَأْكُلُونَ وَلَهُمْ فِيهَا مَنَافِعُ وَمَشَارِبُ ۖ أَفَلَا يَشْكُرُونَ (یس 71-73)
فعالیت عملی
برای ساختن یک عادت طبق آموزه‌های دینی آماده‌ای؟
زیربنایی‌ترین عادتی که می‌تواند غذا خوردن را عبادت کند، انگیزه و نیت غذا خوردن است.
بیا انگیزه را نیرو گرفتن برای کار و تلاش و عبادت قرار دهیم! و توجه کنیم که غذای‌مان حلال باشد.
می‌توانی این تمرین را در بخش «ـ» اضافه کنی و هر روز طبق ساعتی که می‌خواهی به تو یادآوری می‌کنیم.
